NDM9010 - Cynnig ar gyfer dadl gan Wrthblaid
Wedi’i gyflwyno ar 08/10/2025 | I'w drafod ar 15/10/2025Cynnig bod y Senedd:
1. Yn nodi:
a) bod dadansoddiad gan y Welsh Retail Consortium yn 2023 wedi dangos bod gan Gymru’r ail nifer uchaf o siopau gwag yn y DU;
b) bod bron i 100 o fanciau ar y stryd fawr wedi cau yng Nghymru yn ystod y tair blynedd diwethaf; ac
c) bod rhaglen ‘Balchder Bro’ Llywodraeth y DU yn dyrannu £214 miliwn o gyllid i Gymru gyda’r nod o gryfhau adfywio yn seiliedig ar leoliad.
2. Yn gresynu nad yw’r rhaglen ‘Balchder Bro’ yn darparu sicrwydd cyllid hirdymor ac ar y raddfa sydd ei angen ar gyfer adfywio canol trefi.
3. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i gyhoeddi strategaeth gynhwysfawr ar gyfer adfywio canol trefi, gan nodi gweledigaeth tymor hir ar gyfer canol trefi sy’n cynnwys mesurau i:
a) sefydlu lluosydd ardrethi busnes ffafriol ar gyfer manwerthwyr bach ac annibynnol ar y stryd fawr, gan gynnwys busnesau lletygarwch;
b) sefydlu sicrwydd cyllid tymor hir ar gyfer adfywio canol trefi; ac
c) cyflwyno deddfwriaeth i gryfhau pwerau ‘Hawl i Brynu’ cymunedol.
Cyflwynwyd gan
Gwelliannau
Dileu pwynt 3 a rhoi yn ei le:
Yn galw ar Lywodraeth Cymru i:
a) dileu ardrethi busnes ar gyfer busnesau bach;
b) gwella mynediad at barcio am ddim yng nghanol trefi;
c) diwygio'r system gynllunio i hyrwyddo cynnig cymysg ar ein strydoedd mawr;
d) sefydlu cronfa trefi glan môr i helpu i fynd i'r afael â'r heriau yn ein cymunedau arfordirol;
e) sefydlu cronfa trefi marchnad i helpu i fynd i'r afael â heriau yn nhrefi marchnad Cymru; ac
f) gweithio gyda Chronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol i hyrwyddo perchnogaeth gymunedol o asedau pwysig sydd dan fygythiad o gau.
